Ngày càng quan tâm hơn tới sức khỏe bản thân, nhiều người tìm đến các phương pháp thải độc gan bằng thuốc, thực phẩm chức năng, nước uống detox, nước lá dân gian truyền miệng,…
và cả những lời đồn trên mạng.
Chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh lý về gan tại Bệnh viện trung ương Quân đội 108. Ảnh: BVCC.
Cơ thể tự đào thải độc tố thông qua gan
Thường xuyên bị nổi mề đay và xuất hiện nhiều mụn trứng cá, chị Nguyễn Mai Hoa (Ba Đình, Hà Nội) quyết định ra cửa hàng dược phẩm gần nhà mua thuốc để uống. Sau vài câu hỏi, người bán hàng phán đoán bệnh của chị Lan có thể do chức năng gan suy giảm và khuyên chị nên mua thêm thực phẩm chức năng giúp thải độc gan. Nghe giới thiệu sản phẩm được chiết xuất từ thảo dược, an toàn nên chị Lan đã mua một hộp về sử dụng.
Trong khi đó, do lo lắng cho sức khỏe của chồng sau những buổi nhậu nhẹt, chị Hoàng Thị Dung (Hoàng Mai, Hà Nội) đã tìm hiểu trên internet và ra hiệu thuốc mua loại sản phẩm được quảng cáo là hỗ trợ chức năng gan, giải độc gan cho chồng uống. Mặc dù chẳng biết tình trạng của gan thế nào và sản phẩm có tác dụng hay không, song theo chị Dung, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.
Ở nước ta, tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh lý về gan trong cộng đồng khá cao. Chính vì vậy, nhu cầu sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị gan rất lớn. Trên các trang mạng xã hội, người dùng có thể dễ dàng bắt gặp rất nhiều video hoặc hình ảnh kèm lời quảng cáo về các loại thuốc và thực phẩm chức năng bổ gan, thải độc, phòng ngừa cũng như hỗ trợ điều trị bệnh lý về gan. Ngoài thị trường, các sản phẩm này cũng được bày bán tràn lan với nhiều tên thương mại khác nhau. Tin theo quảng cáo hoặc nghe theo lời mách bảo, nhiều người đã tự ý mua về sử dụng mà không theo chỉ định của các bác sĩ.
BS Nguyễn Hoài Thu – Viện Y học Ứng dụng Việt Nam cho biết, gan đại diện cho hệ thống lọc chính của cơ thể con người, chuyển đổi thuốc và chất độc thành chất thải, làm sạch m.áu và chuyển hóa các chất dinh dưỡng quan trọng cung cấp cho cơ thể. Gan là một phần cơ bản trong cơ chế điều hòa tổng thể của cơ thể.
Một trong những cách chính mà cơ thể tự đào thải độc tố là thông qua gan. Gan chính là một phần cơ bản trong cơ chế điều hòa tổng thể của cơ thể. Trong những năm gần đây, nhiều sản phẩm tràn ngập thị trường với mục đích giải độc và làm sạch gan đôi khi khiến người tiêu dùng hoang mang không biết đâu là lựa chọn phù hợp.
Theo BS Thu, gan giúp loại bỏ chất thải, xử lý các chất dinh dưỡng và thuốc khác nhau. Một số chức năng thiết yếu của gan bao gồm: Xử lý các chất dinh dưỡng được ruột hấp thụ để chúng được hấp thụ hiệu quả hơn; Điều hòa thành phần m.áu để cân bằng protein, chất béo và đường; Phá hủy các tế bào hồng cầu cũ; Sản xuất các chất cần thiết tham gia vào quá trình đông m.áu. Ngoài ra, gan còn phá vỡ, chuyển hóa rượu và thuốc; Sản xuất protein và cholesterol thiết yếu; Loại bỏ độc tố khỏi m.áu trong đó có bilirubin, amoniac và các chất khác; Lưu trữ các khoáng chất như sắt và vitamin A.
Giải độc gan bằng lối sống lành mạnh
Nhiều người cho rằng, việc thanh lọc cơ thể sẽ giúp gan loại bỏ độc tố sau khi uống quá nhiều rượu hoặc ăn những thực phẩm không lành mạnh. Hoặc hy vọng thải độc gan sẽ giúp gan hoạt động tốt hơn hàng ngày cũng như góp phần giúp điều trị bệnh gan. Song, thực tế, theo BS Nguyễn Hoài Thu, hiện tại, không có nghiên cứu cũng như bằng chứng cụ thể nào cho thấy các liệu pháp giải độc hoặc thực phẩm bổ sung có thể khắc phục được tổn thương gan.
Người dùng có thể cảm thấy tốt hơn khi thực hiện chế độ ăn kiêng giải độc vì không ăn thực phẩm chế biến sẵn có chất béo rắn và đường đã qua chế biến. Những thực phẩm chế biến sẵn này có lượng calo cao nhưng lại ít dinh dưỡng, không tốt cho sức khỏe. Chế độ ăn kiêng giải độc cũng có thể loại bỏ các loại thực phẩm mà bạn có thể bị dị ứng hoặc nhạy cảm, như sữa, gluten, trứng hoặc đậu phộng.
“Thực tế, giải độc có thể gây hại cho gan. Các nghiên cứu đã phát hiện, tổn thương gan do thảo dược và thực phẩm bổ sung đang ngày càng gia tăng” – BS Thu cho biết. Ngoài ra, người dùng cũng cần chú ý về liệu pháp thải độc gan cũng như các sản phẩm thải độc gan. Bởi, một số công ty sử dụng các thành phần có thể gây hại hoặc đưa ra những tuyên bố chưa được kiểm chứng về hiệu quả của các sản phẩm gắn mác thải độc gan của họ.
Nếu nhịn ăn trong quá trình giải độc gan, mọi người có thể cảm thấy mệt, ngất xỉu, đau đầu hoặc bị mất nước. Nếu bị viêm gan B và đang bị tổn thương gan, việc nhịn ăn có thể khiến tổn thương trở nên tồi tệ hơn.
Để giúp phòng ngừa bệnh gan cũng như cải thiện sức khỏe bằng việc thay đổi lối sống khoa học lành mạnh, cần hạn chế uống rượu. Có chế độ ăn uống cân bằng mỗi ngày. Tăng cường chất xơ và vi khoáng từ trái cây và rau quả, hạt và ngũ cốc nguyên hạt. Hãy đảm bảo bổ sung protein cho các enzyme để góp phần giúp cơ thể giải độc một cách tự nhiên.
Ngoài ra, cần duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục mỗi ngày nếu có thể. Đồng thời, giảm bớt hành vi nguy hiểm có thể dẫn đến viêm gan virus như: Tránh dùng các chất kích thích gây nghiện. Không dùng chung dao cạo râu, bàn chải đ.ánh răng hoặc các vật dụng khác trong nhà. Xăm hình đảm bảo ở các cơ sở uy tín có biện pháp vô khuẩn đảm bảo an toàn…
Cách chữa dị ứng thức ăn để hết sưng ngứa
Dị ứng thức ăn là tình trạng xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức với một protein có trong thức ăn.
Dị ứng thức ăn có thể biểu hiện nhẹ như nổi mẩn ngứa, nhưng cũng có thể nặng hơn như phù nề, sốc rất nguy hiểm. Cần làm gì để chữa dị ứng thức ăn?
Các triệu chứng khi bị dị ứng thức ăn
Các triệu chứng khi bị dị ứng thức ăn là gây khó chịu nhưng thường không quá nghiêm trọng. Các triệu chứng phổ biến như:
Nổi mề đay, ngứa, phát ban ngoài da.
Buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy.
Ngứa ran trong miệng, lưỡi, cổ họng.
Trường hợp nặng hơn có thể xuất hiện triệu chứng:
Phù nề mặt mũi, môi, lưỡi, cổ họng và một số bộ phận khác.
Chóng mặt, xỉu, toát mồ hôi, da nhợt nhạt, tím tái.
Thở gấp, khó thở, nghẹt mũi.
Sốc phản vệ như co thắt khí quản, phế quản, tụt huyết áp, bất tỉnh, sưng họng quá mức gây nghẹn…
Đây là những dấu hiệu nghiêm trọng có thể đe dọa đến tính mạng.
Các triệu chứng của dị ứng thức ăn thường xuất hiện trong vòng 2 giờ sau khi ăn các thực phẩm gây dị ứng. Tuy nhiên cũng có thể xuất hiện sớm hơn hoặc muộn hơn.
Thực phẩm dễ gây dị ứng.
Cách điều trị khi bị dị ứng thức ăn
Đến nay vẫn chưa có thuốc hoặc liệu pháp nào điều trị dứt điểm tình huống dị ứng thức ăn. Các thuốc điều trị nhằm làm giảm triệu chứng và giúp bệnh nhân dễ chịu hơn. Khi bắt đầu mới xuất hiện, triệu chứng nhẹ, cần ngừng ngay thức ăn và sử dụng thuốc kháng histamin để giảm bớt các phản ứng dị ứng, giảm nổi mề đay, phát ban, ngứa, phù nề…
Trong trường hợp dị ứng nghiêm trọng, ngừng ngay thức ăn gây dị ứng và cần liên hệ ngay với bác sĩ để được hướng dẫn cấp cứu và đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
Các thuốc sử dụng khi bị dị ứng thức ăn tùy theo mức độ dị ứng mà sẽ cần sử dụng các loại thuốc khác nhau.
Nhóm kháng histamin: Dùng trong trường hợp dị ứng nhẹ như nổi mẩn, ngứa nhẹ ngoài da. Có 2 loại kháng histamin là H1 và H2, nhưng trong điều trị dị ứng thì kháng histamin H1 là lựa chọn đầu tay. Kháng histamin H1 trên thị trường phổ biến là thế hệ 1 và thế hệ 2.
Trong đó, kháng histamin H1 thế hệ 1 gồm các thuốc như promethazin, clorpheniramin, diphenhydramin, hydroxyzin… Các thuốc này qua được hàng rào m.áu não nên có tác dụng phụ gây buồn ngủ. Thời gian thuốc tác dụng ngắn nên phải dùng thuốc nhiều lần trong ngày.
Thuốc kháng histamin H1 thế hệ 2 gồm loratadin, cetirizin, fexofenadin ít gây buồn ngủ hơn thuốc thế hệ 1 nên được sử dụng rộng rãi hơn trong điều trị.
Thuốc chỉ giúp làm giảm triệu chứng, không làm thay đổi căn nguyên của bệnh. Do đó khi bệnh nhân đã biết mình bị dị ứng với loại thực phẩm nào đã từng ăn thì nên tránh ăn cho lần sau.
Sưng ngứa do dị ứng thức ăn.
Methylprednisolone: Trường hợp dị ứng thức ăn nặng hơn, ngoài kháng histamin H1, bệnh nhân có thể cần phối hợp với thuốc methylprednisolone. Đây là thuốc thuộc nhóm corticoid có tác dụng ức chế hệ thống miễn dịch của cơ thể, giúp giảm các triệu chứng khó chịu như sưng, đau và dị ứng.
Thuốc sử dụng bằng đường uống theo chỉ dẫn của bác sĩ, uống sau bữa ăn. Do thuốc có khá nhiều tác dụng phụ, nên cần tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ. Không nên tự ý tăng liều hoặc kéo dài liều thuốc hơn với hướng dẫn của bác sĩ. Vì nếu dùng sai cách thì tình trạng bệnh có thể không cải thiện nhiều mà nguy cơ xảy ra tác dụng phụ cao hơn.
Trường hợp các phản ứng dị ứng thức ăn nặng, có dấu hiệu hạ huyết áp hoặc phù nề, khó thở… ngoài việc sử dụng các thuốc chống dị ứng bệnh nhân có thể phải dùng đến thuốc nâng huyết áp, thuốc chống viêm, giãn phế quản, thuốc chống phù nề… Các thuốc này sẽ được sử dụng tại các cơ sở y tế. Do đó, sau khi sơ cứu bệnh nhân và dùng thuốc chống dị ứng tại nhà, cần đưa bệnh nhân đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu…
